Onze avontuurlijke reis door Oeganda
In februari gingen wij, Matthijs en Meike, op een onvergetelijke reis van bijna drie weken door Oeganda, met de hulp van Charlie’s Travels. Voor Meike was het niet de eerste keer op het Afrikaanse continent, maar voor Matthijs wel. We wilden niet compleet blanco Oeganda instappen, maar wel een reis vol avontuur aangaan. Samen met Charlies is dit helemaal gelukt!In de maanden voor vertrek hebben we samen een prachtige route uitgestippeld, vol waanzinnige plekken om te slapen en bijzondere activiteiten om te ondernemen. De flexibiliteit van Charlie’s Travels was hierbij ideaal: als we iets wilden aanpassen, kon dat altijd. We kozen voor een eigen grote 4x4 met daktent, zodat we zelfstandig door het land konden trekken. Dit betekende dat we dagenlang nauwelijks andere toeristen tegenkwamen en echt het ‘alleen op de wereld’-gevoel ervaren—precies waar we naar op zoek waren. Bovendien hielden we zo de kosten binnen ons budget, want reizen in Afrika is nu eenmaal niet goedkoop.
Onderweg naar de berggorilla’s
Eén van de absolute hoogtepunten waarvoor we specifiek naar Oeganda kwamen, was de trekking naar de berggorilla’s. Na een flinke rit door de bergen arriveerden we bij Kurungi Camp, dicht bij Bwindi Impenetrable Forest. Daar werden we hartelijk ontvangen door de gastvrouw, die ons de campingplek liet zien. Klein detail: met onze auto konden we daar niet komen, en de daktent loshalen was geen optie. Gelukkig waren er kamers beschikbaar, maar... ze accepteerden geen creditcard en we hadden niet genoeg contant geld op zak. Gelukkig was dit snel opgelost met een paar appjes en telefoontjes met Charlie’s Travels, die het bedrag voor ons overmaakten. Opgelost!Die avond, tussen de regenbuien door, zaten we bij het haardvuur en raakten we in gesprek met de eigenaar. Hij vertelde ons meer over Oeganda en gaf ons een inkijkje in het dagelijkse leven. Zo leerden we bijvoorbeeld waarom kinderen in de dorpen zo dicht naast en achter auto’s rennen: ze proberen erop te springen voor een lift. Lokale chauffeurs steken vaak een waarschuwende vinger op, waarna de kinderen stoppen. Maar wij, als mzungu (blanken), bleven enthousiast terugzwaaien—waardoor ze alleen maar langer bleven rennen. Les geleerd!
Een magische ontmoeting in Bwindi
De volgende ochtend ging de wekker vroeg. Dit was hét moment: we gingen de berggorilla’s van Bwindi ontmoeten! Bwindi Impenetrable Forest is wereldberoemd vanwege zijn gorillapopulatie, en wij hoopten vandaag oog in oog met ze te staan.Bij het hoofdkantoor moesten we ons registreren en onze vergunningen laten zien. Terwijl we wachtten, werden we verwelkomd door een groep lokale vrouwen en meisjes die voor ons zongen en dansten. Zoveel emotie en expressie stoppen zij erin, het was echt ontroerend mooi!
Daarna werd onze trekkinggroep samengesteld. Wij werden ingedeeld bij een groep waarin twee oudere dames en een diva-achtig meisje met een handtas zaten. Dat betekende dat we een gorillagroep zouden bezoeken die relatief dicht bij de rand van het park leefde. Aan de ene kant jammer, omdat we minder diep het woud in gingen, maar aan de andere kant zagen we misschien wel de ‘African helicopter’ (de nood-helikopter) in actie als iemand gered moest worden.
Het werd al snel duidelijk dat dit inderdaad een pittige tocht zou worden voor sommige groepsgenoten. Eén van de dames had een porter ingehuurd om haar tas te dragen en haar te ondersteunen, maar was nog voordat we het bos bereikten al compleet uitgeput. De gids adviseerde haar om terug te gaan, maar ze weigerde op te geven. De andere dame, die juist géén porter had genomen, ging twee keer onderuit op de heenweg. Dit word nog wat...
Wij volgden ondertussen onze gids en liepen vooraan. Via de walkietalkie hoorde hij dat de spotters, die al uren eerder waren vertrokken, de Xmas-groep hadden gevonden. Deze gorillafamilie is vernoemd naar de silverback, die op Eerste Kerstdag werd geboren en nu de leider van een groep van tien is. Toen we het laatste stuk door het dichte woud aflegden, moesten de gidsen af en toe planten en takken wegkappen om een pad te maken. En toen, plotseling, zagen we ze!
Eerst een speelse puber en een baby in de boom. Even later sprong de imposante Xmas zelf vanaf de grond omhoog en hield ons van bovenaf scherp in de gaten. We mochten een uur bij hen blijven en in die tijd zagen we zes van de tien familieleden. Een geweldige score, want in het dichte bos zijn ze soms lastig te vinden.
Omdat de familie gehabitueerd is—langzaam gewend aan mensen—wisten de gidsen precies hoe ze zich moesten gedragen. Ze maakten af en toe geruststellende geluidjes of klopten zachtjes op hun borst om te laten zien dat we geen bedreiging vormden. De gorilla’s accepteerden onze aanwezigheid en gingen gewoon verder met hun dagelijkse bezigheden: eten, klimmen, spelen. Op sommige momenten waren ze maar drie meter bij ons vandaan.
Onze groepsgenoten vonden het al snel genoeg en gingen terug (onbegrijpelijk!), waardoor wij als laatsten overbleven met onze gids. We zagen een baby’tje borstvoeding krijgen, daarna zijn moeder vlooien en haar zelfs een kusje geven. Een magisch moment.
Net toen we op het punt stonden te vertrekken, gaf één van de jonge gorilla’s nog een laatste show: hij ging rechtop staan en klopte op zijn borst, alsof hij ons uitdaagde. Met een grote glimlach en een onuitwisbare herinnering keerden we terug naar de bewoonde wereld.
Overwinningen in de jungle
De trekking naar de gorilla’s is niet alleen een prachtige ervaring, maar ook een belangrijk programma dat bijdraagt aan hun bescherming. De inkomsten uit de permits worden gebruikt voor onderzoek, natuurbescherming en het ondersteunen van de lokale gemeenschap. En het werkt: de populatie berggorilla’s groeit!Met een voldaan gevoel keerden we terug naar de rest van de groep. Bij aankomst bleek dat de ‘African helicopter’—de noodhelikopter—al klaarstond, samen met dertien porters, om de ene dame terug te brengen. Na een snelle lunch volgde een pittige klim naar de parkeerplaats. Toen begon het te regenen. De lokale gidsen keken onrustig om zich heen: "We cannot be here when the rain comes! Then we have big problem to get back." Ze drongen erop aan om snel te vertrekken, want in de modder konden de wegen onbegaanbaar worden.
Voor ons werd het extra spannend, want terwijl de andere toeristen een chauffeur hadden, moesten wij zelf rijden. Onze auto was stevig, maar de wegen waren smal, bezaaid met stenen en gaten, en direct naast ons gaapte een diepe afgrond. Eén ranger, gewapend met een enorm geweer, stapte bij ons in om ons te begeleiden.
Op een steil stuk bergop viel de auto stil. Ondanks handrem én gewone rem gleden we langzaam achteruit. Stress bij chauffeur Meike! De ranger probeerde haar gerust te stellen: "Do not be afraid." Matthijs gaf haar een peptalk, en twee behulpzame porters legden snel stenen achter de voorbanden voor extra grip. Met de auto in four-wheel drive en met geknepen billen, kwamen we eindelijk boven. Wat een overwinning!
Van regenwoud naar savanne
Na het avontuur in Bwindi was het tijd voor een totaal ander landschap: de savanne van Queen Elizabeth National Park. We stonden voor een lange rit van ongeveer 5,5 tot 6 uur, maar met ons mzungu-tempo duurde het natuurlijk wat langer. Halverwege kregen we een berichtje: vanwege het weer was onze bootsafari op het Kazinga-kanaal een uur vervroegd. Dat betekende: geen uitgebreide lunchpauze, maar direct door!Precies op tijd bereikten we de brug over het kanaal. Met een koud biertje in de hand (lang leve het mini-koelkastje in de auto!) stapten we aan boord van onze privéboot. Tot onze verrassing stond deze exclusief voor ons klaar. Onze gids, Mubarack, bleek niet alleen ontzettend aardig en deskundig, maar had ook een opvallend verzoek: hij wilde graag een paar Duitse scheldwoorden van ons leren. Het Kazinga-kanaal is een 40 km lange waterweg die twee grote meren met elkaar verbindt. Vanaf de boot kregen we een fantastisch uitzicht op het dierenleven aan de oevers en in het water. We spotten talloze nijlpaarden, een leguaan, olifanten die kwamen drinken, twee waterbokken, verschillende babykrokodillen en een volwassen krokodil die langzaam door het water gleed. En overal om ons heen: vogels, in alle soorten en maten.
Mubarack vertelde indrukwekkende verhalen over het leven langs het kanaal. Elk jaar komen er nog steeds mensen om door krokodillen, vooral vissers die te dicht bij de waterkant werken. Het laatste slachtoffer? Van hem zijn alleen een hoofd en een arm teruggevonden… Ook vertelde hij hoe zijn eigen broer door een nijlpaard in zijn been werd gebeten tijdens het zwemmen. Waarschijnlijk dacht het nijlpaard dat zijn been een tak was en wilde hij het ‘aan de kant duwen’. Zijn broer lag zes maanden in het ziekenhuis, maar behield gelukkig zijn been.
Wij waren maar wat blij dat we veilig op het hoge dek van onze boot zaten! Het was een onvergetelijke eerste kennismaking met de safari wereld.
Op zoek naar boomklimmende leeuwen
De volgende ochtend ging de wekker om 5:30 uur en zaten we om 5:45 aan het ontbijt bij Engiri Camp. Hier verbleven we in een opgezette tent, zodat we niet in het donker hoefden te prutsen met onze daktent en snel op pad konden. Voor deze ochtendsafari vroegen we Mubarack om opnieuw onze gids te zijn. Queen Elizabeth National Park staat namelijk bekend om een zeldzaam fenomeen: boomklimmende leeuwen. Er zijn wereldwijd slechts twee plekken waar leeuwen dit gedrag vertonen, en hier was er één van. We hoopten dus op een dosis geluk!De gidsen en rangers staan continu met elkaar in contact, dus bij elke tegenligger werd even gestopt om informatie uit te wisselen. Regelmatig had Mubarack een ranger aan de telefoon om te checken waar de dieren zich bevonden. Het park is gigantisch, dus zonder die updates is het een flinke zoektocht. Ondertussen genoten wij van het feit dat we niet zelf hoefden te rijden. Zo konden we onze volledige aandacht richten op het spotten van dieren en het bewonderen van de uitgestrekte savanne. Tijdens de game drive zagen we verschillende olifanten, kuddes Ugandan kob, waterbokken, een slapend nijlpaard in een modderpoel, grazende nijlpaarden en wrattenzwijnen. En toen, in de verte, zagen we een rij auto’s stilstaan—een teken dat er iets bijzonders was gespot. Helaas mochten we niet offroad rijden, dus konden we er niet dichtbij komen. Maar met onze verrekijker zagen we tóch een glimp van een luipaard, verstopt in de schaduw van een struik. Wauw!
Na deze indrukwekkende ochtend maakten we nog even een tussenstop bij een lokale monteur, omdat er een vreemd geluid uit onze remmen kwam. Hij verving snel de linker voorrem, en we waren weer klaar voor het volgende avontuur. ’s Middags werd het heet, héél heet. Perfecte timing om even te ontspannen. We zetten ons gasstelletje op en maakten een simpele lunch. Met een volle maag en hernieuwde energie waren we klaar voor de rest van onze safari-ervaring.
Opnieuw de savanne in – en met succes!
Om 16:00 mochten we weer! Mubarack, net zo gedreven als wij, wilde graag een herkansing. We zeiden natuurlijk geen nee! Opnieuw zagen we olifantenfamilies, met schattige baby’s die zich tussen de volwassenen verstopten. Maar de rest van de dieren hield zich gedeisd. Zelfs bij de modderpoeltjes, waar normaal schildpadden rondhangen, was het stil.Na ruim een uur trok de lucht plotseling dicht. Binnen no-time bevonden we ons midden in een gigantische onweersbui. Stortregen op de savanne, windvlagen rukten aan de bomen en bliksemflitsen schoten door de lucht. Een compleet ander avontuur dan eerder op de dag!
Om 18:00 uur zette Mubarack ons af en besloot hij de safari verder af te blazen vanwege de hevige regen. Maar Matthijs had andere plannen. "We hebben ervoor betaald, dus laten we nog een uurtje proberen!" En terecht, want net toen de lucht weer opklaarde, gebeurde het onverwachte: we zagen twee luipaarden, van heel dichtbij. Zó mooi en zó zeldzaam. Wauw, wauw, wauw. Een magische afsluiting van onze tijd in Queen Elizabeth National Park!
De betoverende Crater Lakes
Na de uitgestrekte savannes reden we verder naar de Crater Lakes, een gebied waar oude vulkanische kraters zijn volgelopen met water en nu schitterende meren vormen. Terwijl we ‘s ochtends genoten van ons zelfgemaakte ontbijtje, speelden kleine vervet-apen op de tent. Een heerlijk schouwspel! Niet veel later sprongen we achterop een boda (motorfiets) voor een tour door het platteland. Onze gids was Noa en met ons reed de Nederlands-Canadese Willem mee. Boda-tours zijn een van de exclusieve ervaringen die Charlie’s Travels organiseert, en ze brengen je op plekken waar je met een auto nooit zou komen.We reden langs talloze meren, elk met een unieke kleur en een eigen verhaal. Noa leerde ons over de lokale tradities en hoe de verkoop van land werkt: om grenzen aan te geven, worden specifieke planten geplant. Soms dwalen er nijlpaarden in de meren, al zie je ze overdag nauwelijks.
Een bijzonder moment was ons bezoek aan het uitzichtpunt van het meer dat op het 20.000 shilling biljet staat (ongeveer €5). Een prachtige plek, met een onverwachte geschiedenis. Voor 1965 woonde hier niemand; het gebied werd gebruikt als een verbanningsoord. Mensen die een straf moesten uitzitten, werden hierheen gestuurd vanwege de aanwezigheid van dogflies, insecten die elephantiasis veroorzaakten. Pas later, toen een bevriende chief het gebied ‘op proef’ gaf aan een andere stam, veranderde alles. Zij kapten bomen, begonnen met landbouw en bouwden dorpen. Door de veranderde omgeving verdwenen de dogflies. "They are either dead or at a currently unknown location," zei Noa met een knipoog.
We bezochten een lokale markt en bewonderden de traditionele klei- en poephuizen. Gemaakt van houten balken, lokale grond en een buitenlaag van koeienmest. "Het lijkt precies op de huizen van de Maasai in Tanzania," merkte Meike op. En verrassend genoeg: het stinkt niet en houdt het binnen heerlijk koel!
Een koffietour met een gouden randje
Na een lunch en een verfrissende wasbeurt – het stof zat óveral – besloten we om Willem te vergezellen op een koffietour. Dit begon met een wandeling door de heuvels, waarbij de hond van de gids ons enthousiast omver probeerde te lopen. "Zijn baas is nogal streng," legde de gids uit, "dus hij blijft het liefst zo dicht mogelijk bij de toeristen." Onze koffie-expert van de dag was Sunday Godfried, een lokale boer. Hij verwelkomde ons in zijn traditionele huis en nam ons vervolgens mee naar zijn plantage. Zijn eigen koffie was Robusta, maar onderweg liet hij ons ook Arabica-planten zien. We leerden over de volledige productie: twaalf handmatige stappen, van plukken en schillen tot zeven, drogen, roosteren en malen. Alleen het drogen had hij al gedaan, want dat proces duurt twee weken.Aan het eind proefden we ons eigen handgemaakte kopje koffie – geserveerd met een banaan, zoals de locals het doen. Heerlijk! We kochten een klein bakje met bonen en versgemalen koffie om mee naar huis te nemen.
Matthijs had ondertussen een geanimeerd gesprek met Sunday’s 13-jarige zoon, en al snel bleek dat ze een gedeelde passie hadden: voetbal! Vooral de Engelse clubs met Nederlandse spelers oogstten bewondering. Een perfect einde van deze bijzondere ervaring.
—-
Met de geur van regen op de savanne nog in onze neus en de echo van brullende gorilla’s in onze oren, laten we dit bijzondere land achter ons. Maar een stukje van Oeganda reist met ons mee. In herinneringen, in verhalen en misschien wel in die zak koffiebonen, waarvan elke slok ons even terugbrengt naar de heuvels van de Crater Lakes. Tot de volgende keer, Pearl of Africa! 
